Celem działania było uzyskanie przeglądu technik oszustw stosowanych w przypadku tuńczyka. Dodatkowym celem było lepsze ukierunkowanie kontroli w przyszłości.
Federalna Agencja ds. Bezpieczeństwa Łańcucha Żywnościowego (AFSCA) przeprowadziła pod koniec 2020 r. akcję ukierunkowaną na badania tuńczyka, a konkretnie wykrycie stosowania i częstotliwości oszustw.
Celem działania było uzyskanie przeglądu technik oszustw stosowanych w przypadku tuńczyka: dodawanie barwników, azotynów/azotanów, wędzenie tlenkiem węgla, itp. Dodatkowym celem było lepsze ukierunkowanie kontroli w przyszłości.
Wyniki akcji „Tuńczyk 2020”
W okresie od września do grudnia 2020 r. AFSCA pobrała 45 próbek w całej Belgii od sprzedawców detalicznych (tuńczyk świeży i mrożony) oraz hurtowników (tuńczyk mrożony). Na pobranych próbkach przeprowadzono łącznie 92 analizy.
Akcja ujawniła dwa rodzaje nielegalnych praktyk i doprowadziła do przejęcia blisko 80 ton tuńczyka. Aż 92% niezgodnych z przepisami produktów zostało przywiezionych z Azji. Chociaż część krajów europejskich już w przeszłości wyłapywały produkty nielegalnie poddane działaniu tlenku węgla, AFSCA zwróciła uwagę na ten proces po raz pierwszy i z tego powodu zajęto ok. 35 ton tuńczyka.
W odniesieniu do każdej niezgodnej partii podjęto następujące środki: zniszczenie lub ponowny wywóz niezgodnych partii, komunikacja z siecią ds. oszustw żywnościowych Komisji Europejskiej (AAC-Food Fraud Network).
Zbadane parametry
AFSCA sprawdziła następujące parametry: histamina, całkowita wartość azotu lotnych zasad, azotany/azotyny, kwas askorbinowy, barwniki rozpuszczalne w wodzie, tlenek węgla.
Stężenie histaminy oraz całkowita wartość azotu lotnych zasad – zbadano 15 próbek, wszystkie były zgodne. Stężenia te wskazują na świeżość produktu.
Azotany/azotyny – zbadano 25 próbek, 12 niezgodnych. Stosowanie tych substancji jest surowo zabronione w przypadku ryb, ponieważ ich dodatek pozwala zachować "świeży" kolor, który maskuje naturalną degradację produktu w czasie.
Kwas askorbinowy – zbadano 29 próbek, 16 niezgodnych. Działanie przeciwutleniające, proces połączony z dodatkiem azotanów/azotynów jako działanie kamuflujące. Prawodawstwo europejskie określa limit tego dodatku w rybach (maksymalnie 300 mg/kg).
Barwniki rozpuszczalne w wodzie – zbadano 16 próbek, wszystkie zgodne. Stosowanie barwnika w celu nadania tuńczykowi jasnego koloru. Proces zabroniony na terenie Unii Europejskiej
Tlenek węgla – zbadano 6 próbek, 5 niezgodnych. Bezsmakowa technika, która nadaje pokrojonemu tuńczykowi jasnoczerwony, stosunkowo stabilny w czasie. Podczas gdy wędzenie ryb jest dozwolone i regulowane, ten bezsmakowy proces wędzenia jest zabroniony w Europie.
Działania następcze AFSCA
AFSCA w obliczu niekorzystnych wyników badań zobowiązała się do kontynuowania działań przeciwko fałszowaniu tuńczyka i zdefiniowała 5 konkretnych działań:
Uwzględnienie tlenku węgla w rutynowych kontrolach AFSCA w 2021 r.
Zwiększona kontrola przywozu tuńczyka z państw trzecich (zwłaszcza tych oznaczonych jako „lekko wędzony”).
Podnoszenie świadomości konsumentów – zachęcenie do analizowania zbyt kuszących ofert, uświadomienie że jaskrawy kolor niekoniecznie jest wskaźnikiem świeżości.
Zachowanie czujności i wyłapywanie sygnałów o oszustwach – AFSCA i jej inskeptorzy terenowi są zobowiązani do zachowania czujności i ciągłego aktualizowania swojej wiedzy, ponieważ techniki fałszowania ewoluują.
Komunikacja w sieci – kontynuacja wymiany poglądów z innymi państwami członowskimi za pośrednictwem sieci KE ds. oszustw związanych z żywnością (AAC-Food Fraud Network) – aktywny udział w międzynarodowych akcjach mających na celu zwalczanie oszustw.
Źródło: AFSCA